Maak onderscheid tussen afval en recyclaten

Aanpassing nodig aan Waste Shipment richtlijnen

De nieuwe Europese Waste Shipment richtlijn wil verhinderen dat Europa zijn afval in andere landen kan dumpen. Daarmee heeft het twee doelen voor ogen. Verhinderen dat ons afval daar milieu en maatschappij schade kan berokken en zorgen dat er geen economische opportuniteiten hier verloren gaan. Maar volgens Euric schiet Europa met de regelgeving zoals ze er nu bij ligt voor een deel aan dat doel voorbij. “Als de export van afval verder belemmerd wordt, zullen waardevolle materialen die anders gerecycleerd zouden worden nu op het stort of in de verbrandingsoven belanden.” Aldus Emmanuel Katrakis, secretaris-generaal van EuRIC, de federatie voor de Europese.

EuRIC waarschuwt de Europese beleidsmakers dat de huidige voorstellen om de Waste Shipment richt­lijnen aan te passen enorme risico’s met zic mee brengen om jobs te verliezen en inves­teringen in de prille Europese circulaire eco­nomie verloren te zien gaan. Van­daag draaien Europese recyclagebedrijven al meer dan 95 miljard euro omzet in deze nog fragiele industrie. Maar 80% van de recyclagebedrijven actief in metaal en papier verwachte een enorme terugval in de omzet als de regelgeving in haar huidige vorm wordt ingevoerd. Vandaag zijn er meer dan 300.000 groene jobs in deze sector. De helft van de metaal- en papier recycleerders meent echter dat ontslagen dan onvermijdelijk zullen zijn. “Beleidsmakers hebben een keuze. Staan ze aan de kant van onze sector die een pioniersrol opneemt in het uitbouwen van een Europese circulaire economie? Of willen ze de uit­wisseling van grond­stoffen bevorderen ten opzichte van recyclage? Regels rond waste shipment moeten van koers veranderen om een vrije, faire en duur­zame handel in duurzame materialen mogelijk te maken”, waarschuwt Katrakis.

De industrie is echter niet tegen beperkingen op de export van zogenaamde ‘problematische afval­stromen’ buiten de grenzen van Europa. Denk aan gemengde kunststoffen, onverwerkte auto­banden, batterijen of voertuigen. Maar het huidige voor­stel voorziet te weinig in een onder­scheid tussen enerzijds afval en ander­zijds grondstoffen die uit recyclage­­processen gerecupereerd zijn. Het roept op om bestaande end-of-waste criteria af te dwingen of, waar ze nog niet bestaan, in het leven te roepen om een gelijk speelveld te creëren tussen virgin materialen en hoogwaardige recyclaten. “Als we dat niet doen, zal er weer meer gekeken worden naar de ontginning van grondstoffen, die net een belangrijke bron van vervuiling zijn in vergelijking met recyclage. Dit zal ook in de weg staan van Europa’s ambities om zijn recyclage- en net zero doelen te bereiken. Maar tegelijk worden investeringen in Europa’s circulaire economie erdoor gekortwiekt”, weet Katrakis.

Daarnaast roept EuRIC op om meer targets voor het gebruik van recycled content te introduceren samen met beperkingen op de export. “Als het Europese parlement er zeker van wil zijn dat afval hier verwerkt wordt, dan moeten ze ook bindende targets vastleggen voor het gebruik van gerecycleerde materialen in tussenproducten zoals metaal, papier en kunststoffen”, zegt Katrakis. “Zo niet dreigen net vervuilende virgin grondstoffen door de afwezigheid van de juiste markt­omstandigheden een voordeel te hebben ten opzichte van recyclage.” Slechts 12% van de materialen die vandaag gebruikt worden in productie in Europa komen van recyclage. De voorgestelde belemmeringen van de export zouden dit percentage reduceren. Verplichte doelstellingen voor het gebruik van gerecycleerde materialen kunnen daaren­tegen de markt­vraag binnen Europa aan­zwengelen en tegelijk haar afhankelijkheid van inter­nationale markten verminderen. Dat zou pas echt een Europese circulaire economie vooruit helpen en enorme hoeveelheden van CO2-emissies verhinderen.