Taskforce Batterijbranden presenteert Jaarverslag 2023

Concrete acties om het aantal batterijbranden te minimaliseren

Batterijbranden vormen een maat­schappe­lijk probleem, waarbij de inzet van alle partijen in de keten noodzakelijk is. De verschillende ketenpartijen – BRBS Recycling, NRF, NVRD, Stibat Services, Stichting OPEN, TLN en Vereniging Afvalbedrijven – hebben de Taskforce Batterijbranden opgericht om dit probleem gezamenlijk aan te pakken. In het recent verschenen Jaarverslag 2023 laat de taskforce zien welke acties zijn ingezet om het aantal batterijbranden verder te reduceren. Een overzicht.

De algemene doelstelling van de Taskforce Batterijbranden is het verhogen van het percentage separaat ingezamelde batterijen, die beschikbaar zijn voor inzameling (los en in elektronica) naar, op termijn, 100%. Daartoe is een plan van aanpak opgesteld met concrete acties. Elke actie is toegewezen aan een kartrekker voor de aanpak, planning, doorloop­tijd en kosteninschatting. De start vormde de gezamenlijke communicatiecampagne ‘Doe maar apart’, ingevoerd in de Week van de Veiligheid van de afvalbranche van 5 tot en met 9 juni. De boodschap heeft volgens de taskforce op een positieve manier aangezet tot het apart inleveren van (apparaten met) batterijen. Tijdens de Nationale Wecycleweek in oktober 2023 is de campagne opnieuw onder de aandacht gebracht. De campagne is geëvalueerd en wordt in juni 2024 herhaald.

Volgens de Regeling Afgedankte Elektrische en Elektronische Apparatuur (AEEA) zijn gemeenten verplicht voldoende brengvoorzieningen te hebben om afgedankte apparatuur in te nemen. Hier kunnen zowel particulieren, niet-particuliere ont­doeners, als distributeurs de afgedankte apparaten inleveren. Dit stuit echter op praktische en juridische problemen. Reden voor de taskforce om een onder­zoek te starten bij mbk’s naar het inleveren van B&BE (losse Batterijen en Batterij houdende Elektronica) op de milieu­straten (recyclageparken). De taskforce heeft bovendien lenW (Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat) verzocht om het juridisch mogelijk te maken om gemeentelijke milieustraten breder toe­gankelijk te maken voor bedrijfsmatig AEEA.

Een andere actie van de taskforce richt zich op het opzetten van een meetmethodiek voor afvalbranden door batterijen. Er is weinig inzicht in de aantallen afvalbranden in het algemeen en batterijbranden in het bijzonder. Data moet worden verzameld door de branche om dit in zicht te vergroten. Dat draagt bij aan het kunnen meten van het effect van huidige en nieuwe maatregelen. 

Er is onderzoek gedaan naar apparaten en batterijen in de metaalcontainers op gemeente­lijke milieustraten. Daartoe zijn tien metaal­containers gesorteerd (39.700 kg). In totaal zijn 0,26 kg losse batterijen aangetroffen, wat verwaarloosbaar is. Verder zijn er 269 elektrische apparaten aangetroffen (966 kg ofwel 2,43 gewichtspercentage). Hiervan zijn er 83 armaturen (lampen), zonder batterijen. Daar­naast zijn er drie apparaten aangetroffen met een verhoogd risico. Dit betreft de elektrische step. Vanwege het relatief grote accupakket kunnen elektrische steps een risico vormen van zodra deze beschadigd raken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij het leegstorten van een metaalcontainer. Op basis van dit onderzoek kan worden geconcludeerd dat het risico op afvalbranden door losse en ingebouwde batterijen in de metaalcontainer op de milieustraat gering is. 

In de milieustraat valt het AEEA-aandeel dus mee, maar hoe is het gesteld met batterijen en batterijhoudend AEEA in restafval? Bij uitvoerig onderzoek van 29.000 kg restafval en pmd zijn naast 729 stuks losse batterijen ook 261 apparaten aangetroffen. Daarvan zijn 58 apparaten als risicovol te beschouwen, waarvan 57 stuks met grote zekerheid een lithium-ion batterij bevatten. Hiervan zijn 48 apparaten vapes. In een gemiddelde kraakperswagen zijn circa 20 vapes aanwezig. Op basis van dit onderzoek kan worden geconcludeerd dat vapes het grootste risico vormen voor afvalbranden bij de inzameling van huishoudelijk restafval. Het belang van data over afvalbranden is onderstreept om het effect van maatregelen te kunnen meten. Er wordt nu een onderzoek gestart naar financiële incentives voor het inleveren van vapes. Op basis van de uitkomsten kunnen vervolgstappen worden geformuleerd. Daarbij is ook medewerking van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport noodzakelijk.