Zorgplicht werkgevers is dynamisch gegeven

De duty of care, of zorgplicht, is een belangrijk concept in het welzijnsbeleid van elke werkgever. Het houdt in dat u als werkgever verantwoordelijk bent voor de veiligheid, de gezondheid en het psychosociaal welzijn van uw werknemers, zowel op de werkplaats als daarbuiten. Als werkgever moet u dus maatregelen nemen om mogelijke risico’s te vermijden of te beperken, en uw werknemers informeren, opleiden en beschermen.

De duty of care is in de eerste plaats een wette­lijke verplichting. De basiswetgeving hierover is de Welzijnswet van 4 augustus 1996. Maar de zorgplicht is geen statisch concept. Ze evolueert voortdurend door veranderingen in de arbeidswereld, de wetenschappelijke kennis, de maatschappelijke verwachtingen en de juridische interpretaties. De louter juridische verplichting, via een morele verbintenis om de werknemers te beschermen en te ondersteunen, veranderde in een welgemeende, diepgewortelde zorg en bekommernis voor het welzijn en de persoonlijke en professionele ontwikkeling van elke collega.

De zorg voor de werknemers vertaalt zich soms in specifieke wetgeving en de beleving ervan. De wet op de ziekteverzekeringsovereenkomsten, beter bekend als de Wet Verwilghen, is daar een uitstekend voorbeeld van. Ze trad op 1 juli 2007 in voege en beschermt werknemers die verzekerd zijn in een door de werkgever afgesloten, collectieve ziekte- of hospitalisatieverzekering. Het maatschappelijk belang van het moment van toetreding en (dus) van het aanreiken van de juiste informatie kan moeilijk overschat worden. De grootste meerderheid onder de werknemers krijgt langs die weg toegang tot levenslange bescherming, zelfs als zich onderhuids al een (mogelijk ernstige) aandoening heeft ontwikkeld. De collectieve kant van de verzekering en het verbod op discriminatie brengen met zich mee dat al wie tot de dezelfde beroepscategorie behoort ook recht heeft op aansluiting.

Ondanks alle zorg en bewogenheid zijn aan dit alles sancties verbonden. Veruit de belangrijkste sanctie is dat de werkgever opdraait voor alle kosten die – mogelijk levenslang – kunnen volgen uit het gebrek aan aansluiting, ja zelfs uit het gebrek aan informatie. Met Group Casier ontwikkelden we een gratis digitaal instrument dat u als werkgever helpt om uw werknemers op een begrijpbare en moderne manier te informeren over de bescherming die ze genieten. Met die applicatie kunnen wij uw administratie aanzienlijk vereenvoudigen zodat u snel en doeltreffend voldoet aan uw informatieplicht.

De zorg van een werkgever reikt natuurlijk verder dan gezondheidszorgen. Denk bijvoorbeeld aan werknemers die met hun eigen auto een opdracht vervullen voor hun werkgever. Bij een ongeval genieten ze in dat geval geen bescherming voor de schade aan hun auto. Ook al is er wettelijke verplichting, toch neemt de zorgbewuste werk­gever die schade voor zijn rekening of laat hij het risico dekken door een verzekering ‘omnium opdrachten’. Minder vanzelfsprekend is de situatie van werk­nemers die binnen de onderneming een specifieke verantwoordelijkheid op zich nemen, bijvoorbeeld als interne preventie­adviseur, verantwoordelijke voor kwaliteit of interne milieucoördinator. Doordat ze die opdracht uitvoeren als een onder­deel van hun taken en binnen het arbeids­contract, genieten ze bescherming van art. 18 van de Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeids­overeen­­komsten. Met uitzondering van opzet of zware fout kunnen ze dus persoonlijk niet aan­sprakelijk gesteld worden voor veroorzaakte schade. Specifieke verantwoordelijkheden zorgen evenwel voor een grotere blootstelling aan strafrechtelijke vervolging. In de sfeer van tewerkstelling komt men gemakkelijk tot vervolging op grond van onop­zettelijke slagen en verwondingen, en, jammer genoeg, niet zelden op basis van on­vrijwillige doodslag. Dichter bij de werkelijkheid van de recyclagesector komt het milieudelict in het vizier.

Bij strafrechtelijke vervolging kijkt het parket naar de dader, naar de bedrijfsleiding én naar de persoon aan wie een bijzondere en verant­woordelijke taak werd toevertrouwd, zonder dat de werkgever de verdediging voor zijn rekening moet nemen. Om die lacune te vullen werkte Group Casier een eenvoudige, goedkope en niettemin deugdelijke oplossing uit: de Professional Legal Assistance. De verzekering, af te sluiten door de werkgever, is bedoeld om rechtsbijstand en strafrechtelijke verdediging te bieden aan elke medewerker die in de onderneming een extra professionele verantwoordelijkheid of bijzondere, wettelijk gedefinieerde taak op zich neemt of zelfs maar die rol vervult, zoals die van interne preventieadviseur. Ze omvat de erelonen van zelf gekozen advocaten en alle gerechtskosten. Het lijkt banaal om de verzekering hier als invulling van de zorgplicht naar voor te schuiven. En toch primeren in de eerste plaats het besef en de intentie de werknemer niet alleen te laten in zijn strafrechtelijke verdediging, een van de meest stressvolle belevenissen in een mensenleven.   ζ

Meer info
Wat schrijft de Wet Verwilghen precies voor? Hoe kan de gratis applicatie van Group Casier u helpen om te voldoen aan de informatieplicht? U leest er alles over op dutyofcare.be.

Wenst u meer informatie over de Professional Legal Assistance-verzekering? Neem dan contact op met Sara Adam, Corporate Consultant bij Group Casier, s.adam@casier.be.