Wanneer lithium-ionbatterijen gelijkstaan aan brand

Er gaat geen dag voorbij of het brandt in de afval- en recyclagesector. Oorzaak nummer 1: verkeerd gesorteerde lithium-ionbatterijen. Een afvalcontainer, een afvalwagen, een shredder of zelfs volledige sites gaan in vlammen op. Een probleem dat niet één specifieke afvalstroom treft, maar alle stromen en dat nog steeds in omvang toeneemt. Hoog tijd dus om met alle stakeholders in de keten aan tafel te gaan zitten en oplossingen te zoeken. Daarom besloten we om met Denuo de problematiek eens grondig te fileren met enkele stakeholders tijdens ons batterijencongres eind 2023.

Wat maakt lithium-ionbatterijen zo gevaarlijk? Volgens Dries De Sloovere van Imo-imomec hoeven dergelijke batterijen niet gevaarlijk te zijn, als we ze correct gebruiken en correct verwerken. Maar als het daar ergens misgaat, dan kan het grondig misgaan. Lithium-ionbatterijen hebben een grotere energiedensiteit dan andere batterijen. Een kortsluiting kan dan ook een hele kettingreactie op gang brengen, waardoor lithium-ionbatterijen moeilijk te blussen zijn.

De precieze oorzaak van een brand is niet makkelijk te achterhalen. De hulpdiensten zelf houden er geen statistieken over bij. Maar Wim Verbakel van Hulpverleningszone Noord-Limburg weet wel dat sommige grote steden zoals New York en Londen dat wel doen. En uit die statistieken blijkt dat elektrische fietsen en e-steps vaak de boosdoener zijn. De verdere elektrificatie van de maatschappij zal het vuur dus nog aanwakkeren. Bram Peetermans stelde daarom een oplossing voor die in het afval kan speuren naar
batterijen, Rematics. 

Lithium-ionbatterijen moeten inherent veiliger worden. Of op zijn minst makkelijker te verwijderen. Ecodesign dus, of moeten we kijken naar eco-modulatie als hefboom om dat mogelijk te maken? Tess Pozzi van de Franse federatie Federec liet tijdens het congres weten dat deze piste in Frankrijk alvast wordt onderzocht. En misschien meer verantwoordelijkheden leggen bij fabrikanten? Zo’n 80% van de verkochte lithium-ionbatterijen zijn geïntegreerd in een product. Daar gaf Recupel-CEO Eric Dewaet toelichting over. 

Ook de burger kan meewerken aan een oplossing. Zonder sorteerfouten aan het begin van de keten, zou er verderop in de recyclageketen geen brand ontstaan. Voor Bebat-directeur Public Affairs & Participants, Martine Vanheers blijft sensibilisering het belangrijkste instrument om de volgende Europese doelstellingen van respectievelijk 63% (2027) en 73% (2030) selectieve inzameling van batterijen te halen. Grégory Souvereyns toonde de nieuwe campagne van Copidec die burgers waarschuwt hoe sorteerfouten operatoren in gevaar brengen. 

De afval- en recyclagesector heeft dus alle redenen om aan de alarmbel te trekken. Er moet iets gebeuren vooraleer dergelijke branden meer dan enkel materiële schade veroorzaken. Aangezien de vraag naar batterijen tegen 2030 naar schatting met meer dan 20% zal toenemen, is het nu het moment om werk te maken van een duurzame, circulaire aanpak voor lithium-ion batterijen. Denuo legde daarom als conclusie zeven maatregelen voor.