Wat u moet weten over milieuschade

De recyclagesector speelt een cruciale rol in de circulaire economie en in het duurzaam beheer van grondstoffen. Maar de sector is zelf ook blootgesteld aan milieurisico’s die ernstige gevolgen kunnen hebben voor onze natuur en gezondheid. Voor de betrokken actoren in de keten brengen ze ook financiële risico’s met zich mee.

Milieuschade is een meetbare negatieve verandering in de toestand van onze natuurlijke rijk­dommen. Ze omvat schade aan beschermde soorten, natuurlijke habitats en aan water en bodem. Milieu­schade kan ontstaan door een ongeval, een nalatigheid of een fout van een exploitant die een beroepsactiviteit uitoefent die vermeld is in bijlage IV van het Vlaams Milieuschadedecreet (MSD) van 21 december 2007. Dat zijn activiteiten die een bijzonder risico inhouden voor het milieu, zoals het vervaardigen, gebruiken, opslaan of vervoeren van gevaarlijke stoffen, het lozen van afval­water of het storten van afvalstoffen. De recyclage­sector omvat verschillende van die activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan het verwerken van metaal, kunststof of elektronische restproducten.

Volgens het Vlaams Milieuschadedecreet (MSD) van 21 december 2007, dat gebaseerd is op de Europese richtlijn 2004/35/EG3, is de exploitant die milieuschade veroorzaakt of dreigt te veroorzaken verplicht om preventieve of herstelmaatregelen te nemen, en om die te melden aan de bevoegde overheid. De exploitant kan ook aansprakelijk gesteld worden voor de kosten die verbonden zijn aan die maatregelen. Het MSD voorziet een foutloze aansprakelijkheid voor beroepsactiviteiten die vermeld zijn in bijlage IV van het Milieuschadedecreet. Dat houdt in dat veroorzakers van milieuschade verantwoordelijk gesteld kunnen worden voor de schade die door hun toedoen werd veroorzaakt, zonder dat hun handelen onrechtmatig was.

Om milieuschade te voorkomen of te beperken, is een goede huishouding op het vlak van milieuveiligheid en -zorg primordiaal. Dat houdt onder meer het volgende in:

De verzekering burgerlijke aansprakelijkheid onderneming (BA-onderneming) biedt slechts een beperkte dekking voor accidentele milieuschade, terwijl de brandverzekering milieuschade uitsluit. Enkele voorbeelden:

Bij de aanrijding van een tank met zware stookolie werd de afsluitkraan afgerukt en stroomde de volledige inhoud van de tank over het onverharde terrein. De nevenliggende beek bleef onaangetast. De tussenkomst van de verzekeraar BA-onderneming beperkte zich tot het afscheppen van de toplaag van het terrein. De opslag, het vervoer en de sanering van de grond bleven buiten de dekking;

Een brand legde de opslagplaatsen van een sanitair bedrijf volledig in de as. De overslag van roet en rook bij de buren bleef beperkt. Maar de rook bevatte ook stofdeeltjes van de asbestgolfplaten waarmee de gebouwen bedekt waren. De brandverzekeraar betaalde de rook- en roetschade aan de omliggende panden, maar niet de verwijdering van asbestdeeltjes in de brede omgeving;

Op een site van een galvanisatiebedrijf ontstond een verwoestende brand. Een grote hoeveelheid chroom6 lekte uit de tanks en kwam in de grond terecht. De brandverzekeraar betaalde het ruimen van het puin en het saneren van wat van het gebouw nog gered kon worden. De zwaar vervuilde grond bleef echter buiten de scope van de vergoeding.

Het is bijzonder raadzaam om ook een specifieke verzekering milieu­aansprakelijkheid af te sluiten, die een ruimere dekking biedt voor zowel accidentele als niet-accidentele milieuschade, en die ook de kosten van preventieve en herstelmaatregelen dekt. Onderschat ook niet het belang van een goed voorbereide, uitgebreide communicatie met de media en met de bevoegde diensten, wat ook de aard van het incident mag zijn.

Milieuschade in de recyclagesector is een ernstig en actueel thema. Die schade voorkomen en beperken verdient uw grootste aandacht en zorg. Een goede huishouding op het vlak van milieuveiligheid en -zorg en doortastende preventieve maatregelen zijn daarom cruciaal. U kunt bijkomend mogelijke financiële gevolgen voor uw onderneming beperken door een specifieke verzekering af te sluiten die dekking biedt voor milieuschade. 

Als risicoadviseur en verzekeringsmakelaar kan Group Casier u helpen om uw milieurisico’s in kaart te brengen, te beheersen en te verzekeren. Wenst u een verkennend gesprek met ons daarover? Neem dan contact op met Maarten Vanhalst, consulent bij Group Casier, m.vanhalst@casier.be, 056 261 331.