Wat gebeurt er nu eigenlijk met mijn ingezamelde verpakkingsafval?

Aangesloten ophalers verstrekken al jarenlang informatie met betrekking tot de eindbestemming van het verpakkingsafval aan Valipac, maar in het geval van trading kennen ze de eindbestemming niet. Valipac begon in 2018 contacten te leggen met traders om te weten waar het bedrijfsmatig kunststof verpakkingsafval na inzameling precies naartoe ging. Vandaag heeft de organisatie quasi 100% van die volumes in kaart gebracht en evalueert ze ook of de recyclageprocessen op die bestemmingen volgens de regels van de kunst gebeuren. Een uniek gegeven binnen Europa en een aanpak die een berg data oplevert. Een schat aan informatie dus die Valipac nu deelt met zijn aangesloten ophalers en traders. 

Valipac is goed op weg om voor bedrijfsmatig kunststof verpakkingsafval 100% traceerbaarheid te garanderen. Het is nog slechts 1,8% van die doel­stelling verwijderd. Maar traceer­baarheid gaat voor de organisatie verder dan het materiaal naar zijn eindbestemming volgen. Intussen heeft ze ook al aangetoond dat 81,94% van de stromen die uit België vertrekken compliant zijn. Dit wil zeggen dat het materiaal verwerkt wordt in overeen­stemming met de geldende milieu-, veiligheids- en gezondheids­normen. Director Operations & Circularity Xavier Lhoir: “We doen dat voor bestemmingen buiten Europa sinds 2021 aan de hand van audits in samenwerking met lokale SGS kantoren. Slechts drie recycleurs werden tot nog toe als niet compliant beschouwd. De andere ontbrekende percentjes hebben te maken met audits die nog moeten gebeuren. In het najaar staan er nog een vijftigtal gepland.” De audits zullen overigens elke twee jaar herhaald worden.

Alle informatie die uit deze inspanningen naar boven gespit is, wil Valipac nu delen met de aangesloten ophalers en traders. De cijfers worden verzameld op een platform waartoe ze individueel toegang hebben en waar ze inzichten krijgen in de algemene cijfers. Ze kunnen ook voor elk van hun stromen in kunststof verpakkingsafval zien wat de eindbestemming is en wat het niveau van compliance is. “Onder mytraceability vinden ze hun eigen data terug. Een ideale tool om hun persoonlijke situatie, als ophaler of trader, te vergelijken met de rest van de sector”, vertelt Lhoir verder. Er kan in de breedte gekeken worden, maar evengoed in de diepte, in functie van het materiaal, de materiaalkwaliteit, de eindbestemming … Kortom, de voornaamste KPI’s rond traceerbaarheid kunnen gewikt en gewogen worden. “Het gaat om cijfers uit 2021 en 2022. We zullen dit elk jaar verder aanvullen in september, zodat aangesloten ophalers en traders ook de evolutie binnen hun eigen stromen mee kunnen volgen.”

Het idee achter het platform is dubbel. Enerzijds wil Valipac de aangesloten ophalers en traders die mee­werken aan het in kaart brengen van al die stromen belonen met relevante data. Lhoir: “Ze kunnen vanuit hun eigen data een samen­vatting genereren die vertelt hoe goed ze scoren op niveau van traceerbaarheid en compliance voor hun stromen. De voornaamste KPI’s zijn erin samen­gevat. We zien dat alle bedrijven steeds meer transparantie moeten kunnen geven rond duurzaam­heid. Denk bijvoorbeeld aan de CSRD-rapportering die eraan komt. Met deze tool kunnen ze dat al voor het verpakkings­materiaal afvinken. Dankzij Valipac kunnen de aangesloten ophalers en traders vanaf nu deze transparantie bieden ten opzichte van hun respectievelijke klanten, de afvalproducenten en de ophalers zelf. Ze waren daar zelf ook vragende partij voor en zien het als een manier om het verschil te maken. Anderzijds hopen we uiteraard dat de data en het niveau van compliance een stimulans zullen zijn om door­dachte keuzes te maken bij de selectie van een ophaler, een trader en een recyclage-eindbestemming”.

Het platform focust nu op bedrijfsmatig kunststof verpakkings­afval. Valipac maakt dezelfde oefe­ning voor papier en karton (intussen al 95% traceer­baar­heid). “Dat blijkt toch een heel andere markt te zijn, waar het aandeel lokale verwerking (90%) veel hoger ligt dan voor kunst­stof (40%). Deze data willen we op termijn ook op het plat­form introduceren, samen met de cijfers rond de bestemmingen van metalen verpakkings­afval.”