Chemische recyclage van yoghurtpotjes en schuimschaaltjes

Naar circulaire voedselverpakkingen

Yoghurtpotjes en schuimschaaltjes voor vlees of vis worden vanaf midden 2024 chemisch gerecycleerd in de Antwerpse haven. Dit is een Europese primeur, want zo kan polystyreen (PS) en geëxtrudeerd polystyreen (XPS) uit de blauwe zak verwerkt worden tot secundaire grondstof waarmee opnieuw verpakkingen gemaakt kunnen worden – ook voor voeding. Het project komt tot stand dankzij de bouw van een nieuwe chemische recyclage-installatie in de Antwerpse haven door Indaver, ondersteund door de samenwerking met Fost Plus voor het aanleveren van PS en XPS uit het PMD. Colruyt Laagste Prijzen heeft zijn XPS schalen waar het verse vlees in verpakt wordt reeds recycleerbaar gemaakt en wil op termijn ook naar volledig circulaire vleesschalen gaan.

Fost Plus kondigt de langetermijn­samen­werking aan met de demonstratie­fabriek Plastics2Chemicals van Indaver voor het chemisch recycleren van (X)PS uit het huis­houdelijk verpakkings­afval. Deze nieuwe installatie zal vanaf 2024 tot 26.000 ton materiaal verwerken aan de hand van de-polymerisatie technologie tot secundaire grondstof. Gerecycleerd styreen, het eindproduct, zal dezelfde karakteristieken hebben als nieuw materiaal, zodat er opnieuw yoghurt­potjes en vlees- en visschaaltjes van gemaakt kunnen worden – naast andere verpakkingen in (X)PS. Erik Moerman, Director Sales and Development van Indaver: “Net als bepaalde andere kunststoffen heeft PS het potentieel om als circulair polymeer ingezet te worden. De nieuwe chemische recyclagefabriek in de Antwerpse haven in combinatie met de voorbehandelingsinstallatie die we vandaag bouwen op onze site in Willebroek maken dat we PS en XPS terug kunnen verwerken tot monomeer. Dat is uniek in Europa.”

Polystyreen is één van de zestien materiaalsoorten die de sorteercentra voor de blauwe zak uitsorteren. Zowel PS als XPS verpakkingen komen in die fractie terecht en worden mechanisch gerecycleerd. De recyclage van specifiek XPS verpakkingen vormt echter een complexe uitdaging. Schuimschaaltjes voor vers vlees of verse vis behoren tot de verpakkingen waar nog het vaakst sorteertwijfels over bestaan. Toch horen ze gewoon in de blauwe zak. Maar zelfs als ze daarin terecht kwamen, gebeurde het dat ze uit de keten ontsnapten door hun kleur. Verpakkingen met zogenaamd carbon black kunnen immers niet door de infraroodcamera’s van de sorteer­installaties herkend worden. Deze zwarte schaaltjes eindigden dan helaas in de restfractie. Colruyt Group brengt jaarlijks zo’n 880 ton aan XPS verpakkingen op de markt. Deze zijn vanaf nu allemaal donkergrijs in plaats van zwart waardoor ze uitsorteerbaar en dus recycleerbaar zijn. Pascal Dekelver, manager divisie vlees bij Colruyt Group: “XPS is een interessant verpakkingsmateriaal. Het heeft goede mechanische eigenschappen (sterk en stapelbaar), een uitstekend absorptie­vermogen en het heeft bovendien een hoog isolerend vermogen, zodat de verse vleesproducten minder onderhevig zijn aan temperatuurschommelingen. Om hun recyclagegraad te verhogen, hebben we al onze zwarte schaaltjes omgeschakeld naar grijs. De volgende stap is gerecycleerd materiaal toevoegen. Zo blijven we stap voor stap verder werken aan het verduurzamen van onze verpakkingen.”

Naast polystyreen zal Plastics2Chemicals ook polyolefine recycleren, inclusief zo’n 1.000 ton folies uit de blauwe zak. Het gaat dan om bijvoorbeeld omverpakkingen van mulitpacks of zakjes zoals chipszakjes. Het huidige voorstel van de Europese Packaging & Packaging Waste Regulation stelt dat tegen 2030 alle plastic verpakkingen 10% gerecycleerd materiaal dienen te bevatten. Een ambitieuze doelstelling, die echter nodig is om het milieu en onze natuurlijke hulpbronnen te beschermen. Hoewel het gerecycleerd PS uit mechanische recyclage perfect ingezet kan worden om nieuwe producten of non-food verpakkingen te maken, is het niet toegelaten voor voedselveilige toepassingen. De nieuwe samenwerking opent de deur voor circulaire schaaltjes en potjes. Wim Geens, managing director van Fost Plus: “Het is altijd ons doel geweest om de plastic recyclage maximaal naar België te halen. Voor polystyreen was dat nog niet het geval omdat het om een relatief klein aandeel in de blauwe zak gaat. Zo’n 3.000 ton PS per jaar uit de vijf PMD-sorteercentra zal vanaf 2024 chemisch gerecycleerd worden. Het is een Belgisch circulair verhaal waar we terecht trots op mogen zijn.”