Recyclage van autowrakken – hoe moeten we verder met de producenten?

In België verwerken verwerkingscentra en erkende shredders ongeveer 120.900 afgedankte voertuigen per jaar. De gemiddelde leeftijd van afgedankte voertuigen in ons land is ouder dan 16,4 jaar. Met deze cijfers trok de federatie op 5 december 2019 naar het kabinet van minister Marghem en de FOD Leefmilieu om de recyclageproblematiek rond autowrakken toe te lichten.

In het kader van onze studie Design for Recycling, onderzocht de federatie ook de recyclagebelemmeringen van autowrakken. De studie bracht dertien recyclageproblemen aan het licht die verband houden met het ontwerp van de voertuigen. Ondanks het feit dat afgedankte voertuigen rijk zijn aan materialen heeft de federatie sommige onderdelen geïdentificeerd die moeilijk terug te winnen en te recycleren zijn.

Europese richtlijn

De Europese richtlijn 2000/53/EG betreffende autowrakken omkadert het beheer van die voertuigen. Zij legt de doelstellingen vast van hergebruik, recyclage en nuttige toepassing. De Commissie is bezig die richtlijn te herzien. Om die reden is een openbaar onderzoek gestart bij de verschillende spelers in de autowrakkensector opdat zij hun bijdrage zouden leveren betreffende afvalbeheer, vervuiling en circulaire economie. De richtlijn bepaalt de minimale technische eisen inzake de verwerking van autowrakken. Deze hebben betrekking op de volgende punten: opslagsites, verwerkingssites, verwerkingshandelingen van afgedankte voertuigen en opslaghandelingen van de onderdelen.

België koos voor vrijwillige overeenkomst

Op nationaal vlak werd er voor het beheer van autowrakken in 1999, dus vóór de goedkeuring van de hierboven vermelde Europese richtlijn, een vrijwillige overeenkomst afgesloten. Deze overeenkomst voorzag in de gratis terugname van een afgedankt voertuig bij de aankoop van een nieuw voertuig van dezelfde categorie. De voornaamste bepalingen van de reglementering betreffen de fasen van verwijdering van verontreinigende stoffen en van vernietiging. Die regionale wetgevende kaders zouden kunnen worden versterkt om de vastgelegde doelstellingen te blijven halen (95% hergebruik, recyclage en energieterugwinning). Momenteel worden de operatoren tijdens de recyclagefasen meer en meer geconfronteerd met obstakels die te maken hebben met het ontwerp van de voertuigen.

Nieuwe normen voor de constructeurs?

Autoconstructeurs ontwikkelen nieuwe complexe technologieën zonder daarbij rekening te houden met de uitdagingen tijdens het recycleren van een voertuig dat einde levensduur is. De federatie heeft in het bijzonder gewezen op het belang van een ontwerp dat de verwijdering van verontreinigende stoffen, de terugwinning en de recyclage gemakkelijker maakt. Het doel van de aanbevelingen is om op Europese schaal gemeenschappelijke constructienormen in te voeren om de ontwikkeling van de recyclagesector te bevorderen. De federatie zal op basis van de eerste zeven studies die uitgevoerd werden een reflectiedocument in het Engels opstellen opdat dit dossier een prioriteit zou worden voor Europa.