Het einde van de recyclingeconomie

Toen ik in 2006 voor een vijfdaagse opleiding tot Cradle 2 Cradle Consultant in Hamburg onderweg in de auto zat, vroeg ik mij daadwerkelijk af wat ik mocht verwachten. Ik was nog maar net gewend aan de duurzaamheidshype die in het begin van de 20e eeuw de kop op stak en nu was er iets nieuws bedacht: ‘Afval is voedsel’…….lekker.

Voor een traditionele afvalboer uit Delft moest er wel even geschakeld worden, van lineair naar circulair, afval dat niet meer bestaat en een Duitse professor die de meest flauwe ‘dad-jokes’ van die tijd maakte. Het viel niet mee om vanuit mijn oude recyclingparadigma te kijken naar een nieuwe circulaire wetenschap, met de nadruk op wetenschap, want dit mocht vooral geen filosofie genoemd worden. Toch, na een dag of drie, daalden de principes in en werd duidelijk hoe onze maatschappij kan transformeren van een lineaire economie, via een recyclingeconomie, naar een circulaire economie. De drie basisprincipes: celebrate diversity, use solar income en waste equals food zorgen er samen voor dat onze aarde leefbaar blijft en dat het gebruik van primaire grondstoffen tot een minimum kan worden beperkt.

Het idee achter Cradle 2 Cradle was een uitgebreid doch begrijpelijk certificeringsschema waarmee duidelijk werd gemaakt dat een product onderweg was van lineair naar circulair. En niet alleen op basis van de hoofdthema’s, maar bijvoorbeeld ook op toxiciteit. Koplopers zoals Mosa, Desso, Ahrend en van Gansewinkel staken hun nek uit en gaven het goede voorbeeld. Vele bedrijven volgden en een beweging kwam op gang. Misschien dat die beweging wel het grootste succes van de circulaire economie is geweest: omdenken, herontwerpen, hergebruiken en ketendenken.

Vandaag de dag, twintig jaar na het verschijnen van de eerste druk van het boek ‘Cradle 2 Cradle – Afval is voedsel’ is mijn constatering echter dat we nog maar weinig opgeschoten zijn met het bereiken van onze circulaire economie. Van 3D-geprinte plastic zitbankjes tot landelijk opererende financiële banken, iedereen noemt zich circulair, maar of dit echt zo is, is nog maar de vraag.

In de bouwsector wordt nog maar 8% van de bouwstoffen circulair benut (het minimaal gelijkwaardig gebruiken van dezelfde grondstof) maar wordt wel 88% van de oude bouwstoffen gerecyled. Zoals het PBL al in haar Integrale Circulaire Economie Rapportage 2023 meldde: ‘halvering Nederlands grondstoffengebruik in 2030 wordt met huidige trends niet bereikt’ sterkt mij in de overtuiging dat het einde van de recyclingeconomie voorlopig nog niet in zicht is, dat we alle zeilen moeten bijzetten om er voor te zorgen dat een circulaire economie in zicht komt en dat we de goed draaiende recyclingeconomie koesteren en behouden tot deze echt niet meer nodig is.

BRBS Recycling zet zich in om dat laatste te realiseren door om realistische en werkbare wet- en regelgeving te vragen en hierbij goede alternatieven aan te dragen.

Otto Friebel

Directeur BRBS Recycling