Nieuwe Package & Packaging Waste Regulation uit de doeken

Europa heeft zijn visie klaar over hoe het de hoeveelheid verpakkingsafval zal verminderen de komende jaren. De nieuwe spelregels zijn samengevat in de nieuwe Packaging & Packaging Waste Regulation die op 11 april aanvaard werd op de plenaire zitting van het Europese Parlement. Een stap vooruit voor de recyclingindustrie want er worden duidelijke verplichtingen opgelegd helemaal aan het begin van de keten. Producenten zullen voortaan rekening moeten houden met recyclebaarheid van en met verplichte recycled content in hun verpakkingsmaterialen.

Het heeft wat voeten in de aarde gehad maar de nieuwe Packaging & Packaging Waste Reuglation is er. Een verordening dus deze keer in plaats van een richtlijn, zodat de wetgeving niet meer in nationale wetgeving moet worden omgezet. Een trend die we meer en meer terugzien in Europese wetgeving, zodat het speelveld voor iedere lidstaat hetzelfde is. Het lijvige document bevat de voorwaarden waaraan alle verpakkingen, inclusief koffie en thee single use verpakkingen in de toekomst in Europa zullen moeten voldoen. Het is opgebouwd langs vijf krachtlijnen: restrictie van PFAS, design for recycling, recycled content, reductie van verpakkingsmateriaal en recyclingdoelstellingen.

Een evolutie die we als recyclingsector dus moeten omarmen. Door de introductie van  verplichtingen rond recycled content wil Europa vanaf 2030 een stabiele afzetmarkt creëren. De belangrijkste voorwaarde om investeringen te stimuleren die de capaciteit en kwaliteit helpen opdrijven en de Europese recyclingindustrie tot volle wasdom brengen. In 2032 zal er een evaluatie volgen om te zien of de doelstellingen nog relevant zijn en verder verscherpt worden naar 2040. Maar voorlopig gelden vanaf 1 januari 2030 dus volgende regels voor verpakkingen die in Europa op de markt komen. Ze moeten:

Ook de criteria voor recyclebaarheid zijn duidelijk vastgelegd. Vanaf 1 januari 2030 mogen er enkel nog verpakkingen op de markt komen met een recyclebaarheidsgraad A (minimaal 95%), B (minimaal 80%) of C (minimaal 70%). Op 1 januari 2038 valt ook die laatste categorie nog af. Hoe die recyclebaarheid dan beoordeeld moet worden hangt af van het materiaal in kwestie: PET, PE, PP, HDPE, folies, PS, XPS, EPS, biodegradeerbare plastics … In Annex II van de verordening wordt uitgelegd wat de regels voor elk materiaal zijn. 

Europa verplicht haar lidstaten daarnaast om de hoeveelheid verpakkingsafval te reduceren. In vergelijking met de cijfers van 2018 moet die in 2030 5% lager liggen, in 2035 10% en in 2040 15%. Ten slotte roept Europa op om meer in te zetten om inzamelen en recyclen. Daarenboven zullen ze meer moeten inzetten op inzamelen en recycling. Tegen 1 januari 2029 zal elke lidstaat verplichte inzameldoelstellingen moeten hebben om de inzameling te verzekeren van de materialen opgelijst in artikel 46 en consistent met de recyclingdoelen die ook in dit artikel vermeld staan en uiteraard de doelstellingen in verband met recycled content uit artikel 7. Tegen 31 december 2030 moet 55% van het volume plastic verpakkingsafval ingezameld worden.

Eindigen doen we op een valse noot. De last minute vertraging van de regels had immers te maken met een bezwaar van het directoraat-generaal voor handel van de Europese Commissie. Die veegden de inperking van tafel dat de doelstellingen rond recycled content gehaald moesten worden met afval dat op de Europese markt vrijkomt, ingezameld en gerecycled wordt om te verhinderen dat de Europese recyclingindustrie naast de concurrentie van virgin plastics ook die van goedkope recyclaten uit Azië moest dulden, waar de energie- en personeelskosten een stuk lager liggen. Dat zou in strijd zijn met de WTO handelsverdragen en is nu vervangen door de bepaling dat recyclaat afkomstig moet zijn van bedrijven die aan ‘broadly equivalent conditions’ werken. Een begrip dat nog verder gedefinieerd zal worden.