Klaar voor CSRD

Vanaf 2025 is de CSRD wetgeving (corporate sustainability reporting directive) van kracht. Naast de financiële gegevens, zullen bedrijven dus ook data over duurzaamheidscriteria bekend moeten maken. De uitrol gebeurt gefaseerd, eerst zijn grote, beursgenoteerde bedrijven aan de beurt. Hoewel heel wat recyclingbedrijven kmo’s zijn, zullen ze toch snel in het bad getrokken worden, omdat de CSRD regels expliciet aan bedrijven vragen om te rapporteren wat ze met hun afvalstromen aanvangen. “Er komt een enorme administratieve last bij, zeker, maar dat biedt ook enorme opportuniteiten. Probeer die te grijpen en de meerwaarde die al die data en inzichten opleveren te verzilveren.”

Aan het woord is Reinout De Clercq, partner ­Sustainability & Climate voor Deloitte. “Ik ben verantwoordelijk voor de dienstverlening rond alles ESG (environmental social governance). We helpen klanten om een duurzaamheidsstrategie op te zetten, die te implementeren en te operationaliseren om er vervolgens over te rapporteren in compliance met de wettelijke vereisten. Die volgorde is weldegelijk van belang. Rapportage is in feite slechts het eindproduct van een goed onderbouwde en uitgerolde strategie. Voor bedrijven bij wie duurzaamheid naar de kern van de bedrijfsvoering staan, zoals het geval is voor de recyclingsector, is duurzaamheid en te rapporteren data ook financieel belangrijk. Die gegevens verzamelen en daar goed over nadenken is eigenlijk gewoon goed ­bedrijfsbeheer.”

Want de vragen van klanten zullen ongetwijfeld volgen. Binnen de CSRD wetgeving nemen afval en recycling immers een belangrijke positie in. De rapporteringstandaard ESRS E5 (European sustainbility reporting standards) spreekt expliciet over het gebruik van afvalstromen en circulaire economie. “Europa wil met deze wetgeving meer transparantie creëren. Als afval een belangrijk onderwerp is voor een bedrijf, dan dient dit bedrijf transparant te rapporteren over de risico’s, impact en opportuniteiten, inclusief data over de inkomende stromen en de uitgaande stromen. Dat moet uiteindelijk een katalysator vormen om circulariteit te bevorderen, om bedrijven en consumenten in staat te stellen om meer duurzame keuzes te maken”, legt De Clercq uit. 

Maar hoe moet je wijs worden van die honderden documenten die de CSRD-wetgeving bevat? “Belangrijk is om eerst de legale scope van rapportage af te bakenen. De aanpak voor bedrijven die onder een Europese of een Amerikaanse groep vallen verschilt immers. Je moet goed weten wat de specifieke vereisten zijn. Daarna vertrekt alles vanuit de dubbele materialiteitsanalyse. Daarmee ga je bepalen wat er belangrijk is voor je bedrijf en waar je over zal rapporteren en wat niet. In stap drie kijken we welke data al aanwezig zijn – voor recyclingbedrijven vaak al heel wat vanuit andere wettelijke verplichtingen – en wat je nog nodig hebt om je doel te bereiken. Dat kan voor elk bedrijf verschillen. De lat ligt minimaal op compliant, er zijn er ook die willen vooroplopen. Hoe we dan tot dat doel komen wordt vastgelegd in een plan (bestaande uit verschillende mijlpalen en subprojecten) en geïmplementeerd.”

De Clercq identificeert ook de twee grootste uitdagingen in dit traject. “Een gebrek aan change management om iedereen mee te krijgen in dit verhaal en het ontbreken van duidelijke rollen en verantwoordelijkheden om de data naar boven te halen, te controleren en door te vertalen”, stipt hij aan. “Dat geldt voor alle grote implementaties, maar de brede scope van de CSRD-wetgeving en het aantal te betrekken stakeholders voegt nog een bijkomende complexiteit toe. We zien vaak een gebrek aan kennis rond dit onderwerp en dat de tijd om hierrond te werken bovenop het bestaande takenpakket komt, waardoor het als een last aanvoelt. Het management mag niet onderschatten welke inspanningen het zal kosten om dit te implementeren. Maar het is belangrijk dat het slim en goed gebeurt, zodat de jaarlijkse cycli erna op stevige fundamenten
kunnen ­vertrekken.”

Wachten is geen optie. “Dit zijn vaak trajecten van twee à drie jaar. Wie zijn huiswerk van de dubbele materialiteitsoefening nog niet af heeft, kan in de problemen komen om in 2026 te beginnen rapporteren over 2025. Niet alle data kunnen achteraf nog ingevuld worden.” Veel bedrijven opteren om met een externe partner samen te werken rond CSRD. Ook Deloitte kan zijn klanten van A tot Z bijstaan in dit traject, tot de technologiekeuze en implementatie ervan toe. “We hebben in onze technologie-hub een 400-tal softwareoplossingen gescreend op hun functionaliteiten, zodat we voor elk bedrijf geschikte matches kunnen voorstellen. Maar verzeker je er vooral van dat de partner die je kiest compliant kan werken, de toekomstige test van verplichte audit zal doorstaan. Anders moet je de hele oefening mogelijks weer opnieuw maken”, waarschuwt De Clercq nog.